Oud-katholiek Nijmegen

Kerstmis 2020 Een beeldverhaal

DE VLUCHT NAAR EGYPTE (SLOT)

Sint Jozef helpt zijn vrouw met opstaan. Ze moeten verder, kunnen niet langer wachten. Ook hun ezel lijkt te trappelen van ongeduld. Maria wiegt haar zoon en wil nog even blijven.

De drie wijzen hadden hen gewaarschuwd. Het nieuws over de pasgeboren koning had in Jeruzalem tot grote ontsteltenis geleid. Daar was ook bekend dat dit in Bethlehem zou geschieden. Diezelfde nacht werd Jozef in een droom opnieuw gewaarschuwd.

Dus zijn ze hals over kop vertrokken. Gevlucht. Onderweg naar Egypte. Ongemerkt worden ze gevolgd door een kat. Voor Jozef en Maria is Egypte een toevluchtsoord, voor de kat het Beloofde Land.

Hiermee beëindigen we onze serie over de kerststal. Begonnen op de eerste zondag van advent met het tafereel van de Annunciatie, afgesloten met de vlucht naar Egypte.                                                                                                            We hopen u hiermee een plezier gedaan te hebben in deze ongewone advent- en kersttijd.

DE KERSTSTAL MET DRIEKONINGEN

Bij een armoedige stal houden drie gewichtig uitziende mannen halt. Hun gewaden wapperen om hun heen, hun tulbanden worden met gouden kronen bijeengehouden. De trotse kameel wacht tot zijn meesters klaar zijn met hun bezoek, zodat ze verder kunnen.

Geen van de drie koningen denkt op dit moment aan de terugreis. Zij zijn alle drie diep bewogen, nu zij het doel van hun maandenlange trektocht hebben bereikt. Boven de kribbe van dit pasgeboren kind hield de ster die zij volgden halt. Hier is het kind geboren dat hun werd aangezegd, de toekomstige koning der Joden. Vol overgave bieden zij hem hun geschenken aan. Goud, wierrook en mirre.

Er klinkt ook een waarschuwing. Het nieuws van een op handen zijnde geboorte van een nieuwe koning is niet goed gevallen in Jeruzalem, waar koning Herodes regeert. Zijn karakter is even wispelturig als onvoorspelbaar, niemand weet wat hij gaat doen. Zo wordt de vreugde over hun bezoek vermengd met bezorgdheid over wat nu te doen staat. Maria verwondert zich hierover en bewaart hun woorden in haar hart. Jozef laat deze onheilsboodschap niet meer los. Onbekommerd en onwetend slaapt het kind in de armen van zijn moeder.

De herders hebben inmiddels hun dagelijks leven weer opgepakt. Elk van hen is geraakt door wat zij hebben meegemaakt. Argeloos en onbezorgd hoeden zij hun kudde in het veld, alsof er niets gebeurd is. Toch is al het vertrouwde niet meer hetzelfde. Het voelt anders.

Kerstmis 2020

Daar staat-ie dan: onze kerststal, bijna compleet. Bijeengebracht met donaties van onze Oud-Katholieke parochianen en giften van de Lutherse gemeenschap. De kerststal in zijn traditionele opstelling, met de scene van het pasgeboren kind en de herders in het veld. Bovenin prijkt de kerstster. De drie koningen zijn onderweg ernaartoe.

Traditioneel, of laat deze opstelling toch enkele verrassingen zien?

St. Jozef ontfermt zich over Maria, die haar pasgeboren zoon wiegt. Van links, (vanuit het oosten) schijnt het licht. Zoals Jesaja zegt: “Het volk dat in duisternis ronddoolt, ziet een schitterend licht. (Jesaja 9:1)” Een herder en een herderin komen met hun kind de nieuwe koning aanbidden. Hij knielt eerbiedig neer, zij houdt haar kind voorzichtigheidshalve vast, zodat het niet meteen op de zuigeling afstormt.

Onbewogen neemt de os het schouwspel in zich op. De schapen trekken zich nergens iets van aan. Zij liggen behaaglijk en voelen zich thuis in deze stal. Rechts, net buiten beeld, staan de ezel en nog wat lammeren. Midden in de nacht, maar toch klaarwakker.

Linksonder staat een herder met een verdwaald schaap op zijn rug. De engel verkondigt hem de blijde boodschap: “Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen, dat het hele volk met grote vreugde zal vervullen. Vandaag is in de stad van David jullie redder geboren. Hij is de Messias, de Heer. Dit zal voor jullie een teken zijn: jullie zullen een pasgeboren kind vinden dat in een doek gewikkeld in een kribbe ligt. (Lucas 2:10-12)”

De kerstengel is in deze opstelling dus geen traditioneel onderdeel bij het tafereel van de stal, maar staat in het veld. Daar vindt het contact met de herders plaats, daar ligt haar taak. De opgeheven hand van de engel duidt erop dat zij op dat moment het woord voert.

Rechtsonder zien we een deel van de karavaan met de drie koningen. Zij zijn als eersten vertrokken en al enige tijd onderweg. Toch zullen zij pas na de herders bij de stal arriveren en de nieuw geboren koning aan­treffen. Hun geschenken hebben zij bij zich, goud, wierrook en mirre. Maar tot dit moment zijn zij onwetend aan wie zij die kunnen over­han­digen. Zij volgen de ster, die inmiddels heeft halt gehouden boven de stal van Bethlehem. Hun hart is vol hoop: het is niet ver meer.

Rechtsonder speelt zich een onopvallend, maar in zijn symboliek veelzeggend tafereel af. Tussen een stel kruiken staat een kat. Dit verwijst naar de gevulde vleespotten van Egypte, waarnaar de gevluchte Israëlieten soms hevig terugverlangden tijdens hun 40 jaar durende trektocht door de woestijn. Ooit vertrok aartsvader Jacob met zijn zonen naar Egypte, gedreven door een ernstige hongersnood. Over enkele dagen zullen Maria en Jozef met hun pasgeboren zoon Bethlehem verlaten, op de vlucht voor de wraak van Koning Herodes. Hun reisdoel: Eg

Kerststal vierde zondag van de Advent

Het anders zo gastvrije Bethlehem barst uit de voegen.

Er is door de volkstelling zo’n grote toeloop van mensen, dat het onmogelijk is iedereen nog onderdak te bieden. Talloze bordjes brengen dezelfde boodschap in even zovele talen. Alles is vol, no vacancy, alles belegd.

De zon gaat onder. Ontredderd kijken een vermoeide man en zijn uitgeputte vrouw naar de bordjes. Zelfs hun ezel heeft er geen zin meer in. De man helpt zijn vrouw met opstaan, alsof hij zeggen wil: ‘laten we verder zoeken, want er is geen plaats in de herberg.’

Wie nu nog een slaapplaats zoekt hoeft nergens meer op te hopen. Of kan er toch nog ergens een plekje gevonden worden?

Rechts loopt een buurtkat weg van dit eenzame tafereel. Zij heeft haar eigen beslommeringen.

Wij wensen u een gezegende advent!

Kerststal derde zondag van de Advent

Het zijn vreemde dagen. Rond Bethlehem is van alles in beweging. Vanwege de volkstelling zijn veel mensen onderweg naar deze plek, waar hun voorouders vandaan komen. Vreemdelingen ontmoeten ineens oude bekenden. Ze vragen om onderdak en tot nu toe is het gelukt iedereen te huisvesten.

Er heerst een staat van nerveuze opwinding. De mare gaat dat er wijze mannen onderweg zijn, op zoek naar een koning. Zijn geboorte zou ophanden zijn, zonder dat iemand er het fijne van weet. Er zou een vreemde ster aan de hemel zijn verschenen, maar het ongeoefend oog is niet in staat deze op te merken.

Mensen prater erover. Soms verwachtingsvol, dan weer gespannen. Een koning bij ons? Niemand vertrouwt wat koning Herodes zal doen als het gerucht hem zou bereiken. Iedereen hoopt er het beste van en is een tikkeltje van slag. Zelfs de dieren lijken gevoelig voor alle nervositeit.

Wij wensen U een gezegende advent.

Kerststal tweede zondag van de Advent

Boven ligt de bedachtzame os. De Bok kijkt hem nieuwsgierig aan. Gaat er wat gebeuren? Is er iets aan de hand? De vraag blijft vooralsnog onbeantwoord.

In alle onschuld grazen de schapen. De eenzame herder waakt over zijn kudde. Onwetend van wat binnenkort staat te gebeuren. Heeft hij een vermoeden? Of is dit een dag die even geruisloos voorbijgaat als de rest?

Dit zo doodgewone tafereel krijgt een heel andere, verwachtingsvolle lading in de adventstijd. Alle figuren verwijzen ergens naar, worden symbolen van betekenis. Getuigen van wat staat te gebeuren.

Rechts in de hoek staan enkele papyrusstengels, verwijzend naar de heilige geschriften die in de loop der eeuwen aan het papier zijn toevertrouwd. Uit het oosten strijkt het beginnende licht over de aanwezige figuren. Het is er nog niet, maar het gaat komen, staat op uitbarsten.

Er wordt reikhalzend naar uitgezien.

Kerststal eerste Zondag van de Advent

Dit jaar zal de kerststal al vanaf de eerste week van de advent in onze parochiekerk in Arnhem te zien zijn. Met een wekelijks wisselende opstelling, die de aanloop naar de kerst visualiseert.

Op de eerste zondag van advent is het tafereel van de annunciatie te zien. Deze gebeurtenis wordt beschreven in Lucas 1: 26-38. De engel vertelt haar dat ze zwanger zal worden omdat de Allerhoogste haar zal overschaduwen. Na de eerste schrik is Maria bereid in dienst te staan van Gods heil voor de wereld.
Maria staat open voor zijn boodschap en aanvaardt de consequenties daarvan, ook al kan zij de gevolgen onmogelijk overzien.

De lege kruiken bij de stal zijn een speelse verwijzing hiernaar.